بیابان‌زایی چیست؟

[تهمینه]

بیابان‌زایی چیست؟
تخریب زمین‌های زنده و حاصل‌خیز به بیابانِ خشک که برای گیاهان و جانوران و انسان‌ها قابل زیست و سکونت نیست.

در ده سال گذشته مساحت بیابان‌های ایران ۳۰ درصد افزایش یافته، یعنی ۳۰ درصد از  جنگل‌ها، مراتع، تالاب‌ها یا زمین‌های کشاورزی به بیابان تبدیل شده‌اند.

پیامدهای بیابان‌زایی
از بین رفتن زیستگاه‌ها و تنوع زیستی
کاهش آب‌های زیرزمینی، کیفیت آب و حاصلخیزی زمین
افزایش سیلاب‌ها و طوفان ریزگردها
افزایش سوء تغذیه و گرسنگی به‌ویژه در کشورهای توسعه‌نیافته یا در حال توسعه
افزایش بیماری‌های تنفسی و امراضی که از طریق آب آلوده منتقل می‌شوند مانند حصبه، وبا و اسهال خونی
افزایش تعارض‌های اجتماعی بر سر زمین و منابع آبی
افزایش فقر، حاشیه‌نشینی و کاهش تاب‌آوری اقتصادی و اجتماعی به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه

ما شهروندان برای مهار بیابان‌زایی چه کنیم؟

۱- کنترل هیولای مصرف
مُدهای زودگذر و افراط در خرید کیف و کفش و لباس از مهم‌‌ترین عوامل تهاجم سرسام‌آور کارخانه‌ها به زمین‌های زراعی و منابع آب و بهره‌برداری بی‌رویه از آن‌هاست که به احتمال خیلی زیاد در نهایت به بیابان‌زایی ختم می‌شود. برای تولید کوچک‌ترین چیزهایی که می‌خریم، مثلاً یک جفت جوراب یا یک کیف پول، مقدار قابل توجهی منابع آبی و خاکی صرف شده است. 
برای تولید کتان مورد نیاز یک شلوار جین حدود ۶۸۰۰ لیتر آب و برای یک تی‌شرت حدود ۱۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود.

۲- تبدیل شدن به مصرف‌کننده و خریدار آگاه
این کار سختی است؛ به فکر کردن و دو دو تا چهار تا نیاز دارد. یک مصرف‌کننده‌ی آگاه مدام در حال پرسیدن سؤال است و باید مچ خودش را بگیرد. با این سؤال‌ها و جواب صادقانه دادن به آن‌ها در مسیر تبدیل شدن به یک خریدار آگاه قدم بر می‌دارید:
چه‌قدر به این جنس نیاز دارم؟
اگر این را نداشته باشم، چه می‌شود؟ مشکلی پیش می‌آید؟
کجای جهان تولید شده؟ (هر چه نزدیک‌تر به محل زندگی خودتان باشد، انتخاب بهتر و سبزتری است)
برای تولید آن حدوداً چه‌قدر آب مصرف شده؟ (از گوگل کمک بگیرید)

۳- مدیریت دور ریخت غذا
سالانه یک‌سوم غذای تولیدی در جهان که معادل با تولیدات ۱.۴ میلیارد هکتار زمین‌های کشاورزی دنیاست، دور ریخته می‌شود.
این یعنی هر سال کیفیت ۱.۴ میلیارد هکتار زمین کشاورزی و خاک حاصل‌خیز را تنزل می‌دهیم و بر سرعت فرسایش خاک، بیابان‌زایی و خشک‌سالی می‌افزاییم.
این تفکر غلط که منابع جهان بی‌نهایت‌اند را از سرمان بیرون کنیم.